Уильям Шекспирдің сонеттері (2-бөлім)

ӘДЕБИЕТ
1769

8
Сен — әуенсің, сөйте тұрып әуенді
Тұйық күйде тым жабырқау тыңдайсың,
Неге сонша жаның дертке тәуелді,
Неге азаптан рақат іздеп тынбайсың?
Неге бұны жұмбақтайды жұмыр бас?
Бір-бірімен жарасымды жаралған
Көп дыбыстың жалғыздыққа жаны қас.
Әлде сол ма дертің бойға таралған?
Тыңдап көрші қыл ішектер тамаша
Тату-тәтті үйлесімді үн қосқан, —
Әке, шеше, жас баласы оңаша
Әсем бір ән шақырғандай тынбастан.
Концерттегі көп-көп үндес ішек мынау
Жалғызілік өліммен тең деп тұр-ау.

9
Қорқып, бәлкім, көз жасынан жесірдің,
Жар сүюге батпай жүрген шығарсын.
Сен өлерде, кері келіп кесірдің,
Бүкіл дүние көздің жасын сығар шын.
Шерлі жесір жас сәбиін көргенде
Содан таппақ сүйгенінің кейпін де,
Ал сен артта қалдырмайсың бір пенде,
Жарық дүние жұбанышым дейтін де.
Ысырапқордың шашып-төккен ырысы
Өз мекенін өзгертеді тұрмыста.
Ал, сұлулық ізсіз-түзсіз жылысып,
Жастық дәурен құрып кетпек құр босқа.
Өзін-өзі сататындар ұялмай
Өмір кешпек өзге жанды сүйе алмай!

10
Шыныңды айтшы: нақсүйерің кім сенің?
Саған ғашық көп екенін білесің.
Тигізер-ау қайран албырт күн себін,
Ал, сен — сүймей, жалған ойнап-күлесің.
Қаскүнем-ау, аяушылық қылмастан
үнде өзіне істеп жүрсің зиянды, —
Үй — мұра ғой ата орнын ұл басқан,
Сен талқандап бітірдің сол ұяңды.
Жөніңе кел — өкпе артпай-ақ қояйын,
Достықты сүй, дұшпандықты қоздырмай.
Ажарыңдай жаның болса, аяйын.
Өз жаныңды байытшы тек, тоздырмай.
Келісті рең керек пе еді тек бүгін;
Иемденсін енді сенің текті ұлың.

11
Тез соламыз, өсіп өмір бағында;
Өсім — ұрпақ — жаңа егін жайқалар.
Салқын жылдар сартап қылар шағында
Артық күшің арттағыдан байқалар.
Даналық пен сұлулықтың заңы сол.
Онсыз қарттық, есуастық — екі жау.
Солар сұқса тіршілікке суық қол,
Алпыс жылда-ақ тамам болар едік-ау.
Жер мен өмір жақтырмайтын бетсіз бен
Даңғой өлсе, ізсіз-түссіз құрысын.
Ал, сыйлықты, өмір саған өткізген,
Қанша дүркін қайтып берсең — ырысың.
Ғасырларға қалдырар өз таңбасын
Шебер ойған әріптермен тең басың.

12
Сағат маған тіл қатқанда, жарық күн
Көп ұзамай түн жамылып жатар деп,
Құнысар деп майса гүл жарықтық,
Қара бұрым ақ бояуға батар деп, —
Жапырақтар жол бойында ұшар деп,
Шаңқай түскі аңызақта жел-шандақ,
Арба толы бау шөп бізге душар кеп,
Иек қағар деп, ақ сақалы шошаңдап, —
Сағат солай десе, ойға кетем мен
Сенің де ертең әрлі жүзің солмақ деп;
Орман, тоғай, дала гүлі бөтен нең, —
Жаңа дүние жас буынмен толмақ деп,
Қол орағы өткір жүзді өлімді
Жеңем десең, қалдыра гөр төліңді!

13
Өзің өз бол, соны өзгеден қызған да,
Тірлігіңде өзге болмақ жоқ саған.
Ажал келіп ажарыңды бұзғанда
Тұрар болсын біреу саған ұқсаған.
Табиғаттың саған берген ажары
Аз уақыттық — аз уақыт-ақ тауыссын.
Бірақ бар-ау, сол ажардың базары
Артта қалар мұрагерге ауыссын.
Үстіңдегі үйді күтіп ұстасаң,
Қыңбайды ол қыстың ақ қар, мұзына;
Ол ұяда орын да жоқ ешқашан
Ажал, аяз, қараңғылық сызына.
Беу дариға-ай, демің біткен кезінде,
Қайратты сөз: «Қайран әкем!» десін де!

14
Жұлдыздарға қарап мен бал ашпаймын.
Астроном да бар демейді жоқ істі.
Ескертпейді еш жұлдызы аспанның
Тоқтық, аштық, өрт пен оба, соғысты.
Болжай алман бұлтты, бұлтсыз күндерді
Қыс пен жаздың күнтізбесін парақтап.
Бақ күтіп тұр патшалардан кімдерді, —
Деме маған соны аспаннан қарап тап.
Ал, өзіңнің екі көзің — ортағым —
Жұлдыздар сол маған бәрін болжатар.
Өміріңді жалғастырса ұрпағың
Сұлулық пен шындық шырқар жол жатар.
Онсыз тегі тас қараңғы сұмдықта
Сұлулықпен бірге өледі шындық та.


Оқи отырыңыздар: Уильям Шекспирдің сонеттері (1-бөлім)

Аударған Хамит Ерғалиев

author

Уильям Шекспир

ДРАМАТУРГ

Жаңалықтар

Сенат төрағасы Мәулен Әшімбаев жуырда ғана қайырымдылыққа аударған қазақстандықтардың қаржысын жымқы...

Жаңалықтар

Оқиға Алматының Наурызбай ауданында қоғамдық көлік аялдамаларының бірінде күндіз орын алған, деп хаб...