Сұраған Рахметұлы: Мирас-Бек. Ақын – жердегі жұлдыздың кетігі.

Фотосурет Сұраған Рахметұлының жеке мұрағатынан

ӘДЕБИЕТ
240

Қазақтың қара өлеңінде Ай мен Күн көп. Ақыны көп халықтың әр ақындарына өзіне Тәңірден еншілеген Ай мен Күні болады-ау. Тәңірі ақынға шуақ пен түнекті де қатар берген секілді де әуелгі бастан. Күн мен түннің бояуы ақынға әл мен нәр беретін өң. Оны хас ақын болса: өз туған жерінен өз жұқтырады. Қарауылкелді – әйгілі Ақтан Керейұлы туған жер, Исатай һәм Махамбеттікі. Мұқағалида – Қарасаз т.т.

Бүгін Мирас-Бек деген жас ақын бір топ өлеңдер топтамасын жолдапты.
Мөп-мөлдір тұма назымдар. Осындай ақындар үздік, создық келеді екен аруақты жағай жыр мекеніне!?
Ел һәм қазақ ұлты өзін дүние ғаламға таныту үшін Ұлы Абайды Құдайдан сұрап алды дейік. Сол сықылды – құдайбергендер!.
Ақын – жердегі жұлдыздың кетігі. Ол бұл дүниеде де, о дүниеде де жұлдыз болып күлімдеп тұратын тірі жады. Мәңгі жап-жасыл қалпында, ілкі түйір күйінде.
 
Менің Қараөткелімде құлпырған бір сүгірет бар-тын. Кешкі реңнің сере құлаш көлеңкесі. Етбеттей құлаған ақ, қара-жарық!
Көлеңке жер бетіндегі жарықты көкірегімен бүркеп, көмкеріп шығар Күннің алдындағы өз "борышын" өтейді екен!?
Олай болмаса мынау – "өтемей ме екен!?" деген сөз орынды.
Көлеңке деген көк көрпесі күн сайын ешкімге "көнбестен" өзінің шағи жарығын жіміле ғаламның ертеңіне сыйға беруге сақтайды.
 
Ал, өзі Күн астында: аспанды айқара жамылып тынығады. Ақын да солай кейіп.
Ақынға Құдайы: жалғыз ғана бей дүниеден мынауи бір бейсананы "ұрлауды" мақұл көргендей... Қараңызшы!?
Ақын – дүм-дүниедегі жұрттың қайғы-мұңынан – күрсінуді, қуанышынан – күлуді бүкілдей "еншілеуге" рұқсат алған патшапырақты ақыл иесі!!!
 
Кеудесіне алты құрылғымен жер шары кең сиған жас пері Мирас-Бек ақынға Тәңірі жар болсын.
 
Сұраған Рахметұлы,
25. 01. 2025. Бас қала, қарлы Арқа, Алтай-Бессала
 
 
Возможно, это изображение 1 человек и текст
 
ҮЛЕК ІЗДЕУ
Құрсауынан шыққандай түннің алып,
Қолыма жүрегімді гүл қып алып.
Саған келдім.
Айнамкөздің ауылын енді айналып
Есенғали соқпасын білдің анық.
Сосын,
Сосын, деймінде отты ғаріп,
Көңілін де сәбидей жоқ күнәлік.
Келінтөбе баурына қосақталып
Кемпірқосақ екеуміз кеп тұралық.
Сендер жатсынбаңдар!
Қолтығына қыстырып Айды қоңыр,
Қандай көркем дейсің бе?
...Қайғылы өмір.
Парасаттың кеудесін тіліп түскен
Соғып тұра береді жәй жүрегің.
Өгейлікке өзімді үйреткендей,
Күйреп мендей көрдің бе, күйреп мендей.
Жерді айналып қонатын Есентайға
Неге енді қойдыңдар, сирек келмей?!.
Айтыңдаршы адамдар
...құстың мұңын,
Құрмаңғазы күйімен іштім бүгін.
Уысында боз торғай ұясы бар,
Аспаным өзі сондай сия шұбар.
Үлегін үй артына байлап қойған,
үрейлі боз баладай ұсқындымын.
Сен менен жапалақ құс жасқанбағың,
Бір білсең сен білесің аспан хәлін.
Жаратқандай мейрімді қанатты құс
Сенің назды мұңыңды тыңдап жүрер,
Жұмысы жоқ дейсің бе, басқа Алланың?!
Ол деймін сәнді көктем,
Сүйе алдың ба, дәл солай жан-жүрекпен.
Сезіп тұрмын ботаның келгендігін,
Оралғаны құстардың ол мендік үн.
...босағаның жақтауын ырғап келіп
Шелек қой даңғыр еткен.
Шекемде күн...
Қалам деп ап, неліктен кетем дедің?
Жо, жоқ аға... Бұл түйе менікі емес,
Іздегенім бұл емес, бөтен менің.
 
***

 

Аблайхана 51,
Есік алды.
Сол баяғы Астана демесеңіз,
Айтарлықтай бұл шәрдің несі қалды.


Махаббат па,
сезім бе,
сағыныш па?
Бір шылымға тұтатып осыларды.

Жүріп кеттің
Жүзің де қалмай мұңың.
Жаның да емес, жақындар шалғай бүгін.

Қайталайсың....
«Қарғынды» Дулатовты.

Мағауинды, әрине тастамайсың,
"Көк мұнардың» көлемі басқалай сын.

«Амал деген айым» бар «Қара бауыр»
Есентайдың айналып жағалауын.
Есенғали, құстары шулатыпты.

Поэзия – көп болды көнердім мен,
Бұрындары бір неше теңеу білгем.

Жүрген кезім ол менің;
О, деп, бұл, деп,
Жапырақ жинап, арқамды терек тіреп.
Аблайхана 51,
Есік алды...
– Шылым бар ма?
– Әрине...
– Не деп тұр ек?!

 

***

 

Өлең жазбай кеткенім дұрыс болды:
Иә, ақылдым,
Құс ұшады қойнынан сия түнің.
Бозторғайлар ұялап үлгеріпті,
Тұмсығына, о, пәлі, ұятымның. 

...Күлкілі ағым, 
Біздің жақтың сенделген бұлты қалың. 
Көксеркенің көмейін кісінетіп,
Шауып кетіп барады, ә, жылқыларым?!

Маңдай жарық,
Қараөткелім өксиді шалғай барып. 
Бессаланың басынан созылған құс, 
Кетсе, шіркін, тезірек әнге айналып. 

PS: 
Күз...
Өлең жазбай кеткенім өкінішті.

 

***

 

Өртенген ойларым, 
ерте өлген бақсыдай жын ұрып.
Ғаламның көк ала сиясын сіміріп,
Аспаның астымен, құрлықтың үстімен 
шексіздік шеңберін айналып, 
жүгіріп,
таусылған табаннан. 
Айғай мен ұраны кереғар қоғамнан, 
Жаралған секілді
мына әлем.
Мен кеше Абылай «Аруақ» деп шақырған ұран ем.
Кеудем де бір жүрек, бір әлем.
Санамыз сәбидей жылайтын тәрізді.
Шынында,
ең ұлы философия – сенім мен ырымда.
Мен ҮТІР немесе НҮКТЕ де емеспін, 
Қойыла салатын кез-келген кереғар ұғымға.

Әттеген.
Расында сор да өлең, бақ та өлең,
Мен ылғи түсімде біреуді сағынам, 
немесе ат көрем.
... Ол деген еркіндік.
Семсерге байлаған кешегі сертіңді ұқ.
Біз...
Алаштың ұлдарын ұмытып,
айқайлап жүргенде, 
талайды өлтірдік.
өлтірдік...

Өлеңдердің авторы Мирас-Бек

author

Сұраған Рахметұлы

ҒАЛЫМ

Жаңалықтар

Алматылық 38 жастағы келіншек күйеуі туған қызын зорлағанын айтып, шындықты ашуға журналист Руслан Ө...

Жаңалықтар

Алматыда басы дауға қалған “Ахляк” балабақшасы жұмысын уақытша тоқтатты, деп хабарлайды...