Әлемге әйгілі орыс жазушысы Лев Николаевич Толстойдың балаларға арналған әңгімелері қазақ тіліне тәр...
Құл-Керім Елемес. Жауын дәптері (балаларға арналған өлеңдер)
Фотосурет "Балдырған" журналынан алынды
ЖАУЫН
Басы қармен басталып,
Соңы жауынға ұласар.
Сол жауынмен расталып,
Жауқазындар гүл ашар.
Ағаш бүрлеп, нәрленіп,
Тіріледі жәндіктер.
Көк өскінмен әрленіп,
Қара жерге жан бітер.
АҚ ЖАУЫН
Алаланбай теп-тегіс,
Көк жүзін бұлт басыпты.
Беру үшін шөпке күш,
Жауын жерге асықты.
Жел соғып, күн гүркіреп,
Жарқылдамай нажағай,
Апта жауар сіркіреп,
Ақ жауынның ғажап-ай.
НӨСЕР
Ағашты, үйді жығардай,
Нажағайы жарқылдап,
Сұсынан жұрт ығардай,
Дауыл үріп арсылдап,
Сатырлата ұрады,
Ұйтқып жауын ой салып.
Көз алдыңда тұрады,
Тура теңіз шайқалып.
ӨТКІНШІ
Қазір шәйдай ашық күн,
Лезде құйып кетеді.
Жетіп кеп бұлт қашық тым,
Шелектеп бір өтеді.
Жерді суға толтырып,
Құйған жауын басылып,
Шұқырларға көл тұрып,
Кетер демде ашылып.
СЕБЕЗГІ
І
Көрінбестей көзге өзі,
Бетке тиер дып-дымық.
Жауындардан өзге өзі,
Түсі ауадай тұп-тұнық.
Жылт-жылт етіп ұшады,
Кемпірқосақ түрленіп.
Жерді келіп құшады,
Қызыл-жасыл түрге еніп.
ІІ
Көрінбестей көзге өзі,
Бетке тиер жұмысақ.
Жауындардан өзге өзі,
Түсі ауадай күміс ақ.
Жылт-жылт етіп үшады,
Кемпірқосақ реңденіп.
Жерді келіп құшады,
Қызыл-жасыл, күреңденіп.
БҰРШАҚ
Пытыраның оғындай,
Жерге атылған аспаннан,
Бұршақ жауса,
Қағынбай,
Дұрысы жоқ қашқаннан.
Бұршақ деген – мұз жауар,
Жауын түрі ол бөлек.
Жауса бұршақ,
Із қалар...
Зиян салар елге ерек.
КҮМІС ЖАУЫН
Өткіншінің артынан,
Күнге ашылған шағылып,
Жанбай күміс қалпынан,
Жауар жерге ағылып.
Ту алыстан, көк жақтан,
Жерге қарай қиғаштап,
Керемет ол кеп жатқан,
Ұқсайтуғын күйге асқақ...
КЕМПІРҚОСАҚ
І
Жауын жауып басыла,
Көкжиекке асыла,
Аспан, жерді доғалап,
Қызыл, жасыл, көкала
Кемпірқосақ керіліп,
Көк жүзіне өріліп,
Шыға келер иіліп,
Атлас көйлек киініп.
ІІ
Ойнап жүр ек аулада,
Лезде бұлттап тау-дала,
Хақ ісінің ғажап-ай,
Жарқ-жұрқ етіп нажағай,
Әсері тым бөлекше,
Жаңбыр құйды шелектеп.
Сосын лезде ол басылды,
Күн де шайдай ашылды.
Аспанға ашық жылымық,
Кемпірқосақ ілініп,
Қарсы алдымыз бек сырлы,
Қызыл-жасыл боп тұрды.