Шие гүлдеген бақта… (Әңгіме)

Алматыға бару әркімге арман .Сол арманды қиялымен арқалап Жаннада алыс ауылдан келген. Алматы десе , айтқандай таңдайды қаққандай екен. Аңқау қыз алғашында үйрене алмады. Күнде кітаптан бас алмай оқуға түсуге дайындық жасайды. Қала береді жеңгесінің салқын қабағы сыр бермесін деп , үй шаруасын тындырады. Зымырап уақыт өтіп күндерде күн легімен өтуде.   Ел  қатарлы емтихан ға да барды. Кіл очки киген оқымысты сығырайған ақ шашты ағайлар мен апайлар. Ең алғашқы сынақ шығарма жазу болды. Түк те қиындығы жоқ. Өз есебінен жаңылмай жазып шықты. Бұл сынақтан өтсе келесі алда екі емтихан бар . Қойшы, әйда- шу өтуге белді бекем буып дайындық жасаған емес пе, не тәйірі?! Бәрінен де өткенде көшеде кездескен сыныптасы Қайыр уайым. Қайыр да үмітпен келген оқуға түсуге. Шашын сулап қайырып екі қолын ербеңдетіп патшағар қайдан жолықты десей. Жігіттің сұлтаны ма, сұмрайы ма , бір жаратқанға белгілі. Сынақ қортындысы шықты деген күні алып – ұшып ЖЕНПУ- ға да жетті. Лық толы абитуренттер, ата- анасымен сабылған өзіндей өрімтал қыздар. Бір тақтаға ілінген қағазға үңілген ел . Жаннада қалыс қалмай саусағының  ұшымен  сызып тізімді тізіп , өз аты – жөнін іздеп таптты.  Қуанышында шек жоқ. Қуанғанынан дауысы қатты шығып кетті. Қасына ерткен ешкім жоқ , қуанышын бөлісетін. Үйге қарай алып – ұшып автобусқа отырды.  Салқын қабағы бір жазылмайтын жеңгесі қатал. Қалай айтады ? Бұл да уайым. Қайбір күні ағасына қашанғы жатады қарындасың , не дейді , сөйлестің бе? – деп алқымнан алғалы ауыз емес жақ ашу мүмкін емес. Әрине жеңгесінікі орынды тігін фабрикасы берген бір бөлмелі пәтер. Жанна болса асхананы кешкі тамақтан соң жуып – шайып бір бұрышына қисаяды. Өздерінің екі баласы әзірге ауылда, оларға оқу басталса аядай бөлмеде абыр да , сабыр болары анық. Сол қуаныш арты , қуанышқа толып Жаннада оқуға түсті. Ауылға барғанда кесе көлденең Қайырда артынан қалмайды. Бұрыш – бұрышта бұта арасы әйтеуір елге көрінбей сөйлесіп сыр шертеді. Біресе мектептігі күндер, қызықты сәттер…Әйтеуір іш пыстырмайтын пысық жігіт. Қайыр да оқуға түскен кезін , арасында әңгімені жібереді. Ауылдан келе жатақанаға жайғасты. Бұрымы жер сызған, бетінің ұяңы қайтпаған өзіндей ауыл қыздары. Тез үйренісіп кетті. Жыл жылжып, күн сырғып , уақыт уатылып құмдай шашылып сусыған өткінші жалған. Сол жалған өмірдің өз сыйы бар . Бар екенін жастық шақ білдірмейді .Білу де мүмкін емес.  Қайыр қалаға келгелі көлеңкесіне айналды. Айнаға қараса алдында, үйге кірсе тасада сырттай сыртандай аңдыған Қайыр…

Бір күні көктемнің көк орай күнінде Қайыр екеуі қаланы аралап , шашршаңқы аяқты демалдыруға шиелі баққа беттеді. Шиелі бақта киелі- ау. Екеуінің бір жұп , бір егіздей еншісін беретіндей самсып шие гүлдеген. Кешқұрым қызыл арай жалынын аспанға шашырата көк белді көркемдеді. Екеуі отыр сырласып , арасында бал – бұл жанған Жаннаның сылдыр күлкісі…

Кетуге жиналғанмен Қайыр кішкене дем алайын деп , еркінсіп көк шөпке басын қойып жата жастанды . Жанна көптен сеніміне кіргенге сезік жоқ , өзімсініп аяғын жазып еркін отыр . Әртүрлі әңгіме, әзілімен күлдіріп… Қараңғы қоюланып әудем жерден аспан әлемі жұлдызын жарқыратты. Қайыр қызды құшақтап сүйе бастады. Жанна қой болды , сабыр ет ! – дегеніне қойсын ба? Бозбала алқынып демі ішіне сыймай барады. Құшағын жазбастан тыпырлап, тартынғанын дес бермей дегеніне жетті. Тұншығып тырып еткізбей қолдары қарулы жігіт қойсын ба? Жанна атып тұрып , шапалақпен бір салды да артына қарамай жатақанаға тартып отырды .Артынан бездең қағып  Қайыр келе жатыр. Қарауға мұрша жоқ, артын емес алдына қарау қайырлы. Бір кезде зулап өткен көлік өткен еді. Айналып келіп тоқтай қалды.

- Қарындас жеті түнде не жүріс ? Отыр !- деп әмір берді. Өз – өзіне есеп емес , есін жинауға мұрша жоқ отырды.Қайыр арттап аттандап қалды  Жатақанаға ағай , деп жалма- жан мекен – жайын айтты. Сезген жандай көлік тізгінін басып келеді. Арасында түсінем, бәрі солай болады. Әй , жастар – ай…Жанна солқылдап жылап отыр . Зулап кеп тоқтады.  

-Абайла қарындас !

- Қала , ауыл емес , қала жын қаққан қаңғыбастар мекені- деді. Есікті тоқылдатып, әрең дегенде ашылды.

- О , сайтан қайдан жүрсің , жеті түнде?!

-Кір да құры! – деп вахтер аузынан ақ ит пен көк итін жаудырды. Солқылдап төсекте ұзақ жылады. Шие гүлдеген баққа лағнет жаудырып…Сол кеткенен Қайырдан да хабар жоқ. Жыл жылжып күн сырғып …Шие гүлдеген бақта бар бақыты жоғалғандай. Шие гүлдеген бақта бармақтай бағын жоғалтқан…

Автор: Асемгул Алдибекова