Мәмбет Қойгелді: Қазақ жерінде Совет үкіметін құрған адамды Мексика арандатушысы деп елден шығарған

Басты бет > ӘДЕБИЕТ > Мәмбет Қойгелді: Қазақ жерінде Совет үкіметін құрған адамды Мексика арандатушысы деп елден шығарған

Мәмбет Қойгелді: Қазақ жерінде Совет үкіметін құрған адамды Мексика арандатушысы деп елден шығарған

ӘДЕБИЕТ 05.03.2021

1515

Тарихшы, профессор Мәмбет Қойгелді ұлт көсемі Әлихан Бөкейханның 155 жылдығына арналған жиында қазақ жерінде Совет үкіметі қалай құрылғанына қатысты тың деректер айтты.

Тарихшы Мәмбет Қойгелді

Тарихшының айтуынша, Мәскеу қазақ жерінде Совет үкіметін құру үшін арнайы міндетпен адамдарды жіберіп отырған.

Совет үкіметі Станислав Пестковский деген азаматты Қаз рев комның төрағасы етіп жіберді. Бұл дегеніңіз Мәскеудің қазақтарды басқарудағы бірінші үкіметі. Ол 1919-1920 жылдары бізде билік құрды. Оның алдына екі міндет қойылды. Біріншісі, таптық негіздегі үкімет құру, яғни қазақ байлары мен буржуазиясын биліктен, үкіметтен кетіру. Екіншісі, Қазақстанда Коммунистік партияны ұйымдастыру міндеттелді. Қазақстандағы Коммунистік партияның міндеті қазақ халқын алдап, арбау, қазақ қоғамын басқару болды. Идеологиясының негізі қазақ халқын илеу еді. Пестковсий осы екі нәрсені орындады. Үкіметті құрды, Коммунистік партияны ұйымдастырды,-дейді ол.

Кейін Мәскеу ол адамды кері шақырып алған. Бір-екі жыл интернационалда жұмыс істеген соң оны Мексикаға Совет үкіметінің елшілісі етіп жіберген көрінеді.

Оған Мексикада революциялық жағдай жасау туралы тапсырма берілді, яғни ол жақта да Совет үкіметі мен Коммунистік партияны ұйымдастыру тапсырылды. Пестковский соған кірісіп кетті, бір жылдан кейін Мексика үкіметі оған ішкі ісімізге араласып жатырсыз деген айып тағып, арандатушы ретінде елден шығарып жіберді. Мексика үкіметі оған: «Сіз арандату жұмысын жүргізіп жатырсыз. Мексика халқының түрлі әлеуметтік проблемасын пайдаланып, кедейлерді қоздырып, үкіметке қарсы қойып жатырсыз» деді. Ал, біз болсақ сол Пестковскийді Совет кезінде Қазақ автономиясының негізін қалаушы ретінде аспандаттық,-дейді М. Қойгелді.

madeniportal.kz

#ӘДЕБИЕТ