Құл-Керім Елемес. Аспан әлейлері (балаларға арналған өлеңдер)

АСПАН

Аспан түбі көкпеңбек

Беті ақшыл мұнарлы.

Жұлдыз сонау көктен кеп

Сығалауы тым әрлі.

Ай да сонда – бал нұры,

Күн де сонда – жарықтық.

Бірі күндізді, ал бірі

Түнді тұрар жарық қып.

КҮН 

Нұр дидарлы беті бар

Көк түбінде тұрады.

Қыздыратын оты бар

Түу алыстан ұрады.

Күнсіз шөпте көктемес

Аспан оның тұрағы.

Күнсіз еңбек еткен еш

Күн әлемнің шырағы.

АЙ

Күннен алар жарықты,

Бірақ, күндіз көрінбес.

Түн мұхитын жарық қып

Жүзуден еш ерінбес.

Көкте жүзген қалайы

секілді ақ табақ-ты,

Жұлдыздардың талайы

Қоршап алып қарап тұр.

САРЫ ЖҰЛДЫЗ

Түн келгенін растап

Бірінші боп туады.

Орыны да тұрақты-ақ

Дәл төбеде тұрады.

Бірінші боп туған ол

Ең соңынан батады.

Оның сырын білген ел

«Саржұлдыз» деп атады.

ШОЛПАН

Таң қылая туады,

Зухра оның бір аты.

Қараңғыны қуады,

Сөйту оның мұраты.

Жұлдыздан шоң, жарықтау,

Айдан нұры аз, һәм кіші.    

Шолпанменен жарықтау

Таң алдының мәнді ісі.

Лезде Күнге жол беріп

Орындалып мұраты,

Таңғы самал желге еріп

Жоқ болады қыр асып.

ҮРКЕР

Топтан бөлек тұрғасын,

Тұла бойын нұр кернеп.

Көріп бөлек тұлғасын

Атаған жұрт «Үркер» деп.

Үркер таңғы бесте нөл

Түскенде ауып жамбасқа,

Мал қамы үшін көшкен ел

Тұратұғын таңғы асқа.

ЕСЕКҚЫРҒАН

Ішке сақтап есебін,

Жұрттан бөлек қашқан бай,

Қырып апты есегін,

Жол таба алмай ешқандай...

Бұл бір аңыз үлгі ізгі.

Еске ап сол бір апатты –

Сонда көрген жұлдызды,

«Есекқырған» атапты.

ТЕМІРҚАЗЫҚ

Тұрмайды өзі нұрланбай.

Жанған қалпы ақшамда,

Жарқыраған бірләндай,

Жарқырайды ақ таңға.

Тауда, мейлі жазықта,

Адастырса тағы түн,

Қарап Темірқазыққа,

Жұрт түзейді бағытын.

ҚҰСЖОЛЫ

Аспан бетін шаңдатып,

Бәйге шауып өткендей.

Не, кеменің таңға асық,

Ізі қалып кеткендей.

Аспан оның тұрағы,

Түнді бөліп екіге,

Шеті тиіп тұрады ,

Жердің екі шетіне.

Зер салмаған ұқпайды,

Қалам алып қолына:

Құсжолы анық ұқсайды,

Самолеттің жолына.

ЖЕТІҚАРАҚШЫ

Денесінен жарқырап,

Жеті шырақ жанады.

Әдемі әсем әр шырақ,

Көзі еді оның манағы.

Жеті көзбен көктен кеп,

Қарағаны ғажап-ай.

Босағадан еппен кеп,

Сығалаған баладай.